Bestaat dyslexie?
En is het een relevante vraag?
Omschrijving
In de (school)praktijk bestaat grote verwarring over dyslexie. Heeft het een genetische oorzaak, een neurofysiologische of komt het vooral door slecht leesonderwijs? Wetenschappers verschillen hierover sterk van opvatting en belasten daarmee de praktijk. Om over de dyslexie-industrie nog maar te zwijgen.
Tien hoofdrolspelers in het wetenschappelijk debat kwamen bijeen om ieder voor zich hun gezichtspunten uit te dragen en te verduidelijken. En als je wetenschappers de gelegenheid geeft hun kijk op dyslexie uiteen te zetten en je geeft ze de kans om naar elkaar te luisteren, dan blijken de onderlinge verschillen vaak veel kleiner dan vooraf gedacht.
Prof. dr. Kees van den Bos, prof. dr. Milene Bonte, prof. dr. Anna Bosman, prof. dr. Aryan van der Leij, dr. Marjoke Rietveld-van Wingerden, dr. Chris Struiksma en prof. dr. Ludo Verhoeven werkten hun bijdragen voor deze bundel Bestaat dyslexie? En is het een relevante vraag? uit. Hoofdredacteur van Pedagogiek in Praktijk Magazine Bas Levering tekende voor de redactie en het Intro en samen met drs. Ria Balm en drs. Loes Nijland voor het Slotakkoord.
Wat zegt het lezend brein over dyslexie?
Vloeiend leren lezen vergt veel oefening en laat grote individuele verschillen zien, zowel bij goede als bij minder goede lezers, waaronder kinderen met dyslexie. Dyslexie is een specifieke leerstoornis die zich kenmerkt door hardnekkige problemen in het leren lezen en heeft te maken met de manier waarop hersengebieden die taal verwerken zich ontwikkelen.
Hoewel er verschillende combinaties van onderliggende oorzaken mogelijk zijn, hebben de meeste kinderen met dyslexie moeite met de klankstructuur van woorden (fonologie). Daarnaast verloopt het koppelen van letters en spraakklanken minder efficiënt. Internationaal onderzoek laat gemiddeld een prevalentie zien van 5-10% bij kinderen in het primair onderwijs. Een kind van een dyslectische moeder of vader heeft 40 tot 50% kans om ook dyslexie te krijgen. Je kunt dus aanleg hebben voor dyslexie, en de bijbehorende leesproblemen hebben een biologische basis. Dat wil niet zeggen dat dyslexie met hersenscans gediagnosticeerd kan worden of dat het onveranderbaar is, maar wel dat het belangrijk is om te begrijpen wat er in de hersenen verandert als een kind leert lezen en waarom dit zo’n grote uitdaging vormt voor kinderen met dyslexie.
