Angst hoort bij een normale ontwikkeling, het is een basis-emotie en hoeft als zodanig geen psychisch probleem te zijn. Daarentegen is een angststoornis een van de meest voorkomende psychische problemen onder jeugdigen. Een angststoornis komt voor bij 2,5% van de jonge kinderen (2-3 jaar) en loopt op tot 12% bij jeugdigen van 18 tot 24 jaar.
De JGZ heeft een belangrijke rol in de signalering, ondersteuning en de toeleiding naar andere zorg. Daarvoor dient de JGZ-professional onderscheid te kunnen maken tussen normale angst, problematische angst of een angststoornis. De richtlijn is een leidraad voor JGZ-professionals om samen met de individuele jeugdige (en ouder) de juiste afwegingen te maken. Doel van de richtlijn is het ondersteunen van het handelen van de JGZ-professional bij voorlichting, preventie, signalering, ondersteuning en indien nodig toeleiden naar andere zorg bij angst.
De richtlijn is bedoeld voor artsen en verpleegkundig(en)(specialist) werkzaam in de JGZ, in deze richtlijn de JGZ-professionals. Daar waar jeugdarts staat kan verpleegkundig specialist gelezen worden. Daar waar ouders staat, kan verzorgers of naasten worden gelezen. Daar waar hij staat kan ook zij gelezen worden.
Belangrijkste thema’s
1.Herkennen van angst
● Normale angst
● Problematische angst
● Angststoornissen
● Wat is normale en wat problematische angst per ontwikkelingsfase?
● Wat zijn kritische leeftijdsfases voor angst?
2.Risico- en beschermende factoren
● Risicofactoren
● Beschermende factoren
● Onderscheid in risico- en beschermende factoren per ontwikkelingsfase
● Risicofactoren en beschermende factoren die samenhangen met sociaaleconomische status, etniciteit en
geslacht
3.Signaleren
● Stappen in het signaleringproces van problematische angst of een angststoornis
● STAP 1 Herkennen van signalen van angst
● STAP 2 Angstspecifieke anamnese afnemen en ernst vaststellen
● Benodigde competenties
4.Interventies
● Minimale interventies voor jeugdigen met angst en hun ouders
● Voorlichting en advies voor jeugdigen met angst en hun ouders
● Kortdurende begeleiding
● Geïndiceerde preventieve interventies
● Minimale interventies voor etnische minderheden, lager opgeleide groepen en jongens/meisjes met angst
● Interventies en maatregelen op school
5.Toeleiden naar andere zorg en samenwerken in de keten
● Taken en rollen betrokken zorgverleners
● Verdeling taken en rollen tussen betrokken zorgverleners en ouders van Jeugdigen