Prevalentiemonitor Huiselijk Geweld en Seksueel Grensoverschrijdend gedrag 2022

Omschrijving

Ruim 1,8 miljoen personen van 16 jaar en ouder gaven in 2022 aan slachtoffer te zijn geweest van seksueel grensoverschrijdend gedrag in de afgelopen 12 maanden. Dat aantal is fors toegenomen vergeleken met 2020. Het aantal 16-plussers dat aangaf slachtoffer te zijn van huiselijk geweld is in vergelijking met 2020 gelijk gebleven.

Dat blijkt uit de Prevalentiemonitor Huiselijk Geweld en Seksueel Grensoverschrijdend gedrag die het Centraal Bureau voor de Statistiek uitvoerde in opdracht van het WODC. Het onderzoek geeft ook antwoord op vragen als: wie zijn de plegers van dit geweld? Wat zijn de gevolgen ervan voor het slachtoffer en praten slachtoffers over hun ervaringen?

Seksueel grensoverschrijdend gedrag: vooral toename seksuele intimidatie

Het aantal personen dat heeft aangegeven slachtoffer te zijn geweest van seksueel grensoverschrijdend gedrag is toegenomen van 11 procent in 2020 naar 13 procent in 2022. De stijging komt vooral door de toegenomen rapportage van offline en online seksuele intimidatie. Bij offline gaat het om ervaringen zonder fysiek contact, zoals seksueel getinte opmerkingen tot het moeten aanschouwen van seksuele handelingen. Online intimidatie gaat om ongewenst seksueel gedrag dat via sociale media, WhatsApp, (video)chat of e-mail plaatsvindt.

Vooral jonge vrouwen zijn kwetsbaar voor seksueel grensoverschrijdend gedrag. Bijna de helft van de jonge vrouwen van 16 tot 18 jaar, en ruim de helft van 18 tot 24 jaar, is in 2022 slachtoffer geweest. Van de biseksuele vrouwen rapporteerde 46 procent slachtofferschap van seksuele grensoverschrijding. Maar weinig slachtoffers vertellen over wat hen is overkomen aan instanties als de politie en het Centrum Seksueel Geweld.

Invloed publieke debat

De meting vond plaats in maart en april 2022. Dat was kort nadat er in de media veel aandacht was voor seksueel grensoverschrijdend gedrag. Onder andere naar aanleiding van een aflevering van het programma BOOS over gebeurtenissen rondom het programma The Voice of Holland. Het publieke debat hierover kan invloed hebben gehad op de manier waarop mensen seksuele intimidatie en seksueel geweld zien en ook met terugwerkende kracht ervaren. Er zijn indicaties dat de aandacht tot een verhoogde rapportage van seksueel grensoverschrijdend gedrag heeft geleid, maar de toename kan niet 1-op-1 daaraan worden toegeschreven. 

Huiselijk geweld: ruim 850 duizend slachtoffers structureel huiselijk geweld

Zes procent van de 16-plussers heeft in de afgelopen 12 maanden ten minste één bepaalde vorm van huiselijk geweld (bijna) dagelijks, wekelijks of maandelijks meegemaakt. 
Jongeren zijn vaker slachtoffer van huiselijk geweld dan oudere personen. Ook komt slachtofferschap van huiselijk geweld vaker voor in huishoudens met een lager welvaartsniveau. De pleger van huiselijk geweld is het vaakst een (ex-)partner en deze is vaker man dan vrouw. Het is opvallend dat slachtoffers relatief weinig contact leggen met instanties zoals de politie en Veilig Thuis.