Boeken

Omschrijving

Lieke Asma (2024). Blinde vlekken. Hoe impliciete vooroordelen je (mis)leiden.

Interessante invalshoek op impliciete discriminatie
Lieke Asma, fi losoof en psycholoog, vindt het fascinerend dat we onderscheid maken op basis van gender, etniciteit, seksuele oriëntatie, et cetera, terwijl we denken dat gelijkwaardigheid hoog in ons vaandel staat. Dit noemen we impliciete discriminatie, waarbij sprake is van onrechtvaardigheid op twee niveaus: niet alleen wordt iemand oneerlijk behandeld, het wordt ook nog eens niet als zodanig (h)erkend. Asma probeert in haar boek meer grip te krijgen op dit probleem.

Verticale en horizontale beelden
De gangbare opvatting is dat impliciete vooroordelen een persoonlijk, psychologisch fenomeen zijn. Om dit te verhelderen gebruikt Asma de ijsberg als metafoor: maar een klein deel van onze geest steekt boven het water uit. We houden er twee verschillende oordelen op na over sociale groepen: een bewuste (boven water) en een onbewuste (onder water). Om dat laatste te onderzoeken zijn er impliciete of indirecte meetmethoden ontwikkeld. Zo brengt de Impliciete Associatietest (IAT) verbindingen tussen concepten in ons onbewuste en de daaraan verbonden gevoelens aan het licht. Asma laat echter zien dat een IAT-score een momentopname is die vooral je recente ervaringen en omgeving weerspiegelt. Zij pleit ervoor om niet bij onze onbewuste overtuigingen maar bij ons uiterlijke gedrag (de discriminatie) te beginnen. Ze maakt onderscheid tussen een verticaal en een horizontaal wereldbeeld. Volgens het verticale wereldbeeld – denk aan de ijsberg – heb je iets pas echt begrepen als je het onderliggende mechanisme kent.