Het begrip ‘passende zorg’ vormt de kern van het Integraal Zorgakkoord. Voor veel doelgroepen is onduidelijk wat dit concreet inhoudt, zo ook voor de groep cliënten met stabiele chronische problematiek. Met het POS!TION consortium (een multidisciplinaire samenwerking van professionals en/of onderzoekers werkzaam bij ggz-aanbieders, kennisorganisaties en cliëntenorganisaties)1 is onderzocht hoe de zorg voor hen er momenteel uitziet en wat volgens professionals en cliënten belangrijke knelpunten zijn. Aan de hand van de resultaten uit dit onderzoek hebben de auteurs een onderzoeksagenda opgesteld. De antwoorden op deze onderzoeksvragen zouden op termijn moeten leiden tot meer passende en wetenschappelijk onderbouwde zorg.
Achtergrond
Bijna alle zorgpartijen hebben zich gecommitteerd aan het Integraal Zorgakkoord (2022), waarvan het begrip ‘passende zorg’ de kern vormt. Passende zorg wordt omschreven als: ‘is waardegedreven, komt samen met en rondom de patiënt tot stand, vindt plaats op de juiste plek en gaat over gezondheid in plaats van ziekte’. Dit mag plausibel klinken, maar meestal weten we niet wat de juiste zorg op de juiste plek is. Voor veel doelgroepen en problematiek is dit een empirische vraag waarop nog geen antwoord kan worden gegeven.
Dat geldt ook voor een flinke groep cliënten met (vrij stabiele) chronische psychische problematiek die sinds de invoering van de generalistische basis ggz in 2014 is behandeld in het zogenoemde ‘product chronisch’. Dit noemen we hier het zorgpad chronisch. Hoewel de financiering van de ggz is veranderd (zorgprestatiemodel sinds 2022), hanteren nog veel instellingen dit zorgpad dat synoniem is met laagintensieve monodisciplinaire zorg. Deze vorm van zorg werd in ggz-instellingen ontwikkeld op basis van de op dat moment beschikbare kennis (zie o.a. Tiemens et al., 2015; Hutschemaekers et al., 2015; 2019). Uit de ervaringen van de professionals die werken in het Pos!tion consortium leren we echter dat er variatie is in de geboden zorg en dat de visie op passende zorg niet overal dezelfde is.