‘Waar komt iemand tot zijn recht’? Vervolg – het praktijkperspectief op beschermd wonen in Amsterdam

Omschrijving

Onderzoekers van HVO-Querido en Arkin, ervaringsdeskundigen (vanuit client- en naastenperspectief) en andere zorgorganisaties in Amsterdam hebben samen onderzoek gedaan naar de ervaringen van bewoners en andere betrokkenen bij het beschermd wonen, mede vanuit het perspectief van naasten en begeleiders. Het gaat om breed kwalitatief onderzoek naar de woonzorgwensen van bewoners en een verdiepend onderzoek naar ruimte voor zelfstandigheid van bewoners binnen twee locaties voor beschermd wonen, en naar een pilot woonvoorziening voor mensen met complexe ondersteuningsvragen. In deze bijdrage doen de auteurs er verslag van. Doel is om bij te dragen aan de kwaliteit en doorontwikkeling van het beschermd wonen en de stem van bewoners, naasten en professionals in te brengen in het debat over de toekomst van beschermd wonen. P&H publiceerde hierover in het juninummer.

Achtergrond
Vermaatschappelijking en ambulantisering van de geestelijke gezondheidszorg is al lang een doel, zodat mensen met ernstige psychiatrische aandoeningen niet in klinische omgevingen verblijven, maar zo gewoon mogelijk leven en wonen (Kroon, 2021). Hoe dat gewone leven en wonen er precies uitziet is onderwerp van veel (beleids-)discussie, vooral in relatie tot de vraag of dat zelfstandig of gemeenschappelijk moet zijn (Huber & Van Vugt, 2024; Koopmans et al., 2024). Krotofi l et al. (2018) stellen op basis van een kwalitatieve meta-analyse van de literatuur over woonzorgvoorkeuren dat de vraag vooral is: voelt iemand zich thuis? Daarvoor is een maatwerkaanpak nodig met aandacht voor de individuele voorkeuren en behoeften van mensen, met daarbij passende relaties met hulpverleners en andere bewoners, de fysieke omgeving en sociale aansluiting.
De afgelopen jaren zijn veel mensen zelfstandig gaan wonen, vaak succesvol, maar wel met uitdagingen op het gebied van eenzaamheid, maatschappelijke participatie en in een aantal gevallen herhaalde sociale en psychiatrische crises (Kroon et al., 2020). Tegelijk stellen betrokkenen in de praktijk dat de ondersteuningsvraag van mensen die nog wel in beschermde of klinische woonvormen verblijven complexer wordt. Daarbij komt de toegenomen instroom van mensen met een forensisch profi el beschermd wonen als vervolg op of ter vervanging van een verblijf in detentie (Robbers et al., 2022).