WRAP. Zelfhulpinstrument en middel voor integrale herstelondersteuning

Omschrijving

Dienke BoertienVeel mensen met psychische problemen benutten een vorm van zelfhulp om hun herstelproces te ondersteunen. Zelfhulp aangeboden door ervaringsdeskundigen vormt de grondslag voor herstelacademies (Boertien & Harmsen, 2017) en het faciliteren van zelfhulpmethoden is voor ervaringsdeskundigen een kerntaak (Van Bakel et al., BCP ervaringsdeskundigheid, 2013). Binnen veel herstelacademies is WRAP vast onderdeel van het zelfhulpaanbod. In deze bijdrage een beschrijving van het instrument en de stand van zaken van gebruik in Nederland.

Ontwikkeling van WRAP

Wellness Recovery Action Plan (WRAP) is een zelfhulpinstrument voor iedereen die het eigen welbevinden wil ondersteunen en wordt veel gebruikt door mensen met psychische problemen. WRAP is in 1997 door onder andere Mary Ellen Copeland ontwikkeld. Op basis van eigen ervaringen van herstel hebben deze mensen in kaart gebracht wat zij zelf aan dat herstel hebben bijgedragen. En hoewel ieder een uniek herstelproces doormaakt, bleken de ontwikkelaars in hun herstel ook een flink aantal dingen gemeenschappelijk te hebben. In alle processen speelden hoop, persoonlijke verantwoordelijkheid, eigen ontwikkeling, opkomen voor jezelf en steun een rol. Op basis van deze sleutelbegrippen bleek iedereen eigenlijk heel veel in huis te hebben om zelf het eigen welbevinden te verbeteren. In die verschillende hulpmiddelen of gereedschappen die men gebruikte voor het eigen welbevinden, kon ook een ordening worden aangebracht: dingen die je doet voor je dagelijkse welbevinden (1), als je getriggerd wordt door iets van buiten af (2), als je waarschuwingstekens waarneemt dat het wat minder gaat (3), als je dreigt te ontsporen (4), als je in een crisis raakt (5) of als je na een crisis weer opkrabbelt (6). Bepaalde belangrijke herstelthema’s helpen om een proces van herstel van welbevinden goed op gang te houden. Zo bleken onder andere de ontwikkeling van eigenwaarde, een goede leefomgeving, peer-support en het omgaan met negatieve gedachten belangrijke thema’s voor een versterkte focus op herstel.